Clàr clò-bhualaidh agus clò-bhualadh Seumasach
Taigh-tasgaidh na Gàidhealtachd an Iar

Tha an nì inntinneach seo a’ toirt sealladh dhuinn air eachdraidh nach do thachair.

Nuair a ràinig am Prionnsa Teàrlach Eideard Stiùbhart na h-Eileanan a-muigh as t-samhradh 1745, cha robh ach ‘Seachdnar Fhear Mhùideart’ còmhla ris agus dìreach ceithir mìle bonn òir na chois. Cha b’ e seo a’ chiste cogaidh a bha a dhìth gus arm a thogail. Cha do ràinig na deich mìle saighdear Frangach a chaidh a ghealltainn nas motha.

Ach, nuair a ràinig Teàrlach bharantaich e an clàr clò-bhualaidh copair seo. Air a dealbhadh agus air eitseachadh leis an neach-ealain Robert Strange, tha an truinnsear gu tur gun samhail agus bhathar an dùil a chleachdadh gus notaichean banca a chlò-bhualadh aig àm Ar-a-mach 1745, ris an canar gu tric Bliadhna Theàrlaich.

Cha deach a chleachdadh riamh. Nuair a chaidh an ruaig a chur air arm nan Seumasach aig Blàr Chùil Lodair, theich an fheadhainn a thàinig beò às agus chaidh an clàr a thrèigsinn aig Loch Lagain. Chaidh a lorg anns an naoidheamh linn deug.

Ann an 1928, rinn an neach-ealain Sir Daibhidh Young Camshron, prìomh neach ann an Ath-bheothachadh Eitseachadh, a’ chiad chlò-bhualadh bhuaithe; chaidh seo a dhèanamh a-rithist ann an 2021 le Taigh-tasgaidh na Gàidhealtachd an Iar.