Am bata aig Iain Lom
Taigh-tasgaidh na Gàidhealtachd an Iar

Rabhadh susbaint. Dh’fhaodte gun cuir an sgeulachd seo dragh air cuid de luchd-tadhail.  

’S ann leis a’ bhàrd Ghàidhlig ainmeil, Iain MacDhòmhnaill (1624 – 1710) a bha am bata-coiseachd seo. Tha MacDhòmhnaill, bàrd as cliùitiche na Ceapaich, nas aithnichte mar Iain Lom. Dh’fhaodte gu bheil lom a’ ciallachadh gun robh e maol, ach dh’fhaodte gun robh e mar thoradh air dòigh-labhairt lom.   

Bha e aige às dèidh Blàr Inbhir Lòchaidh sa Ghearran, 1645, pàirt de Chogadh Sìobhalta na h-Alba, mun do sgrìobh e òran cuideachd. Chaill Lom a chlaidheamh rè a’ bhlàir, ach shabaid e dhachaigh dhan Cheapaich, faisg air Drochaid Ruaidh.   

Dìleas do na Stiùbhartach fad a bheatha, chaidh Iain Lom a dhèanamh na bhàrd laureate le Rìgh Teàrlach II. Nuair a chaidh a cheann-cinnidh òg a mhurt, dh’fhualang e cunnart mòr agus cruaidh-chàs gus an ciontach a thoirt gu ceartas, agus dhì-cheannaich e na mortairean.  

An-diugh, tha carragh-cuimhne ri taobh Rathad Inbhir Nis aig Tobar nan Ceann. Seo an t-àite far an do nigh Iain Lom a dhuaisean gruamach mus tug e seachad iad do MhacDhòmhnaill Inbhir Garadh.